Khi nói về du lịch Hà Nội, không thể bỏ qua sự nổi tiếng của làng gốm sứ bát tràng – một trong số các làng nghề truyền thống độc đáo, nổi bật. Đây không chỉ là một địa điểm thú vị để khám phá vẻ đẹp của nghệ thuật gốm sứ, mà còn mang trong mình những giá trị tâm linh và phong thủy thu hút du khách. Hãy cùng Tượng Thần Tài tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Nguồn gốc làng gốm sứ Bát Tràng
Làng gốm sứ bát tràng đã hình thành từ thời kỳ Lý và nằm ở bên tả ngạn sông Hồng, thuộc huyện Gia Lâm, Hà Nội. Với hơn 500 năm phát triển, Bát Tràng không chỉ là trung tâm sản xuất gốm sứ chuyên nghiệp với nhiều công ty lớn và hộ gia đình, mà còn giữ vững nét văn hóa truyền thống độc đáo và giá trị nghệ thuật độc đáo.
Theo truyền thuyết, trong thời nhà Lý, có ba Thái Học sinh là Hứa Vinh Kiều, Đào Trí Tiến và Lưu Phương Tú được cử đi Bắc Tống. Họ học hỏi và mang về làng gốm nổi tiếng ở Thiều Châu để chia sẻ kỹ thuật với người dân Bát Tràng. Điều này tạo nên nguồn gốc đặc biệt cho làng gốm và giữ dấu ấn lịch sử độc đáo trong từng tác phẩm gốm.
Giai đoạn làm nên gốm sứ Bát Tràng
Quá trình sản xuất gốm sứ bát tràng bao gồm hai giai đoạn chính: tạo cốt gốm và trang trí họa tiết. Việc tạo hình dáng và trang trí hoàn toàn thủ công làm nên sự độc đáo và sự tinh tế của từng sản phẩm. Quá trình này yêu cầu khéo léo và tài năng của các người thợ lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Đặc điểm nổi bật của gốm sứ Bát Tràng
gốm sứ bát tràng được sản xuất thủ công với sự tạo dáng và trang trí tỉ mỉ. Các sản phẩm gốm mang nét độc đáo và đẹp mắt, thể hiện tinh thần sáng tạo và kỹ thuật của người thợ.
Với nguồn gốc huyền thoại và quá trình làm gốm tỉ mỉ, đây là một điểm đến độc đáo mang lại cho du khách những trải nghiệm sâu sắc về nét đẹp văn hóa và sự sáng tạo của con người.
Các loại men làm gốm sứ Bát Tràng
- Men Nâu
Loại men này thường là loại men đầu tiên được áp dụng trong sản xuất gốm sứ bát tràng. Sắc độ màu của men nâu thay đổi tùy theo xương gốm và công thức. Men nâu thường được sử dụng trong trang trí chân đèn, thạp, chậu, âu, đĩa và nhiều sản phẩm khác. Điểm đặc biệt của men nâu là bề mặt thường có vết sần và không bóng. Ngoài ra, men nâu thường được kết hợp với các loại men khác để tạo nên các tông màu đa dạng và phong phú.
- Men Trắng (Ngà)
Men trắng, thường có những tông màu vàng ngà hoặc trắng xám, trắng sữa, đục, tùy thuộc vào nhiệt độ nung và công thức. Men trắng ngà tạo nên nét riêng biệt và phá cách cho sản phẩm gốm sứ bát tràng. Nó thường được sử dụng kết hợp với men lam hay men nâu trong trang trí, tạo ra một sự phối hợp độc đáo.
- Men Lam
Đây là loại men được sử dụng từ rất sớm tại làng Bát Tràng. Men lam là kết hợp của men gốm và màu oxit coban, tạo nên tông màu xanh đặc trưng. Có các sắc độ khác nhau từ xanh chì đến xanh sẫm. Người thợ làm gốm sứ bát tràng sử dụng men lam để vẽ họa tiết lên sản phẩm. Men lam luôn phải được phủ một lớp men màu trắng bóng sau khi nung để tạo độ bóng và độ thủy tinh.
- Men Rạn
Loại men này khá độc đáo và tạo nên sự độc đáo cho gốm sứ bát tràng. Men rạn ra đời từ sự chênh lệch về độ co giãn giữa xương gốm và men. Điều này tạo ra một vẻ đẹp riêng biệt và cảm giác thú vị cho sản phẩm. Sự dễ dàng trong sử dụng và giá thành phải chăng đã khiến men rạn trở thành lựa chọn ưa chuộng. Sản phẩm hoàn chỉnh thường mang màu cũ, tạo nên cảm giác cổ điển.
- Men Ngọc
Ngoài việc tráng cho sản phẩm, men ngọc còn được sử dụng để vẽ mây, tạo điểm nhấn trên các góc mảng diềm, đế và các cột dọc của long đình. Men ngọc có màu sắc sẫm và thường được sử dụng để tô lên các mảng trang trí nổi, hình nghê của lư tròn hay trên các phần diềm trang trí nổi chân trước tượng nghê.